میزان و سطح روشنایی مورد نیاز برای مکان‌های مختلف چقدر است؟

سطح روشنایی در محل زندگی و کار برای توانایی ما در انجام موثرتر وظایف و خاطر آسوده بسیار مهم است. علاوه بر این، سطوح مناسب نور مانع خستگی چشم می‌شود، که این مزیت به ما اجازه می‌دهد راحت‌تر و برای مدت زمان بیشتری کار کنیم. در این مقاله سطح روشنایی مناسب مورد نیاز در مکان‌های مختلف ارائه گردیده است و شامل مفاهیم مختلف نورپردازی می‌باشد.
دو مفهوم اصلی که معماران باید در نورپردازی‌ها مورد توجه قرار دهند عبارت است از:

1. سطح نور
2. تراکم قدرت نورپردازی

سطوح نور در ساختمان‌ها

در ابتدا می‌بایست با مفهوم “شدت روشنایی” آشنا شویم. و البته این مهم است که موضوع طراحی چه مکانی با چه کاربردی است. به عنوان مثال برای محیط‌های اداری سطح مورد نظر روشنایی می‌بایست بر روی میزها تامین گردد در صورتی که برای محیط‌های ورزشی سطح مورد نظر کف سالن می‌باشد.
شدت روشنایی با FC یا Lux اندازه‌گیری می‌گردد. یک FC برابر است با یک لومن نور تابیده شده از فاصله‌ی یک فوتی به سطحی برابر یک فوت مربع. در واقع این مقدار معادل یک لومن در هر فوت مربع می‌باشد.
یک لوکس (Lux) که در سیستم رایج اندازه‌گیری و استانداردهای ایران برای “شدت روشنایی” استفاده می‌گردد، برابر یک لومن نور تابیده شده از فاصله‌ی یک متری به سطحی برابر یک متر مربع است، در واقع این مقدار برابر با یک لومن در هر متر مربع می‌باشد.

ما باید به اندازه کافی روشنایی ایجاد کنیم، تا مردم بتوانند کارهای خود را به نحو احسن انجام دهند. مثلاً کارهای دقیق مانند نقشه‌کشی نیاز به نور بیشتری دارند، در حالی که کارهای عمومی مانند راه رفتن با نور کم نیز امکان‌پذیر است.
یکی از معتبرترین مراجع برای تعیین سطح روشنایی مورد نیاز برای مکان‌های مختلف “انجمن مهندسی روشنایی ایالات متحده” می باشد که هر ساله طی یک کتابچه منتشر می‌گردد و در دسترس عموم قرار می‌گیرد.

تراکم قدرت نورپردازی

تراکم قدرت نورپردازی یا LDP، مقدار انرژی مورد استفاده برای روشنایی در هر واحد سطح در ساختمان است. در ایالات متحده، LPD با وات در هر فوت مربع اندازه‌گیری می‌شود. در اندازه‌گیری، وات شامل تمام انرژی مصرف شده توسط چراغ‌های نوری، بالاست‌ها یا درایورها، کنترلرها، ترانسفورماتورها و … می‌باشد. به طور کل تمام اجزا و دستگاه‌های دخیل در روشنایی باید در محاسبه گنجانده شود.
دو روش برای محاسبه تراکم قدرت نورپردازی وجود دارد. روش اول استفاده از LPD در ساختمان به‌طور کامل بر اساس نوع ساختمان (مدرسه، موزه، دفتر و غیره) است که این روش بسیار ساده و به نام روش ناحیه‌ای شناخته می‌شود. روش دوم محاسبه LPD بر اساس هر اتاق به‌صورت مجزاست و “روش فضا به فضا” نامیده می‌شود. این روش بسیار دقیق‌تر است و ممکن است باعث کاهش تعداد LPD هنگام درخواست برای فاکتورهای مشوق و سودمند بنا شود.

سطح روشنایی توصیه شده برای فضاهای مختلف

جدول زیر سطح روشنایی توصیه شده برای مکان‌های مختلف ارائه شده توسط “انجمن مهندسی روشنایی ایالات متحده” می‌باشد. لازم به ذکر است طراح باید فاکتورهای خود را برای روشنایی بر اساس نیاز کارفرما در صورت شرایط سخت‌تر مورد تطبیق قرار دهد.
در این جداول، سطوح نور مورد نیاز در یک محدوده نشان داده شده است، زیرا کارهای مختلف، حتی در یک فضا، نیاز به مقادیر مختلف نور در همان فضا دارد. به‌طور کلی فعالیت‌های با دقت بالا نور بیشتری از فعالیت‌های با دقت پایین نیاز دارند.
توجه داشته باشید که این نمودار جامع نیست و راهنمایی است کلی برای نورپردازی. پس اگر کاربرد خاصی دارید، برای مشاوره و کسب اطلاعات دقیق‌تر با شماره ۵۸۶۴۲-۰۲۱ تماس حاصل بفرمایید.

این موارد مهم‌ترین نکات مربوط به میزان و سطح روشنایی مورد نیاز برای اماکن مختلف به شمار می‌روند. بهترین راه برای آگاهی از آخرین اخبار، متدها و شیوه‌های روشنایی و نورپردازی، مطالعه مجله اکووات است که اطلاعات مرتبط با روشنایی و نورپردازی شما را به روز نگاه می‌دارد.

امیدواریم این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد.  این مقاله توسط تیم تحریریه اکووات تهیه شده است. اگر از خواندن این مقاله راضی بودید، خواندن آن را به دوستانتان نیز پیشنهاد کنید. همچنین می‌توانید سوالات خودتان را در قسمت کامنت با ما مطرح کنید.

با اکووات همراه باشید.