مهتابی LED جایگزین مناسب لامپ‌های فلورسنت – مزایای چراغ ال‌ای‌دی

این مقاله به بررسی تاریخچه لامپ‌های مهتابی فلوئورسنت و گذار از آن‌ها و رسیدن به نسل امروزی روشنایی و مزایای استفاده از لامپ‌های PLL LED یا همان مهتابی LED می‌پردازیم.

لامپ فلورسنت

شیوه تولید نور در لامپ فلورسنت، این‌گونه است که ولتاژ اعمال‌ شده به دو سر لامپ، باعث داغ‌ شدن گاز آرگون یا نئون درون آن می‌شود. در نتیجه، جیوه، که به مقدار اندک درون لامپ و در دو طرف آن قرار دارد، بخار می‌شود. از سوی دیگر، گذر جریان برق از های ولتاژ دو رشته درون لامپ، باعث گرم‌ شدن آن‌ها می‌شود. این رشته‌ها، با ماده‌ای پوشانده‌ شده‌اند که در اثر گرم‌ شدن و بر اساس پدیدۀ تِرمُویونیک، از خود، الکترون آزاد می‌کند. این الکترون‌‌ها به اتم‌های بخار جیوه برخورد کرده، الکترون‌های آن‌ها را تحریک می‌کنند. این تحریک، گذرا ست، به‌ گونه‌ای‌ که الکترون‌های بخار جیوه، به حالت پیش از تحریک خود بازگشته، و اتم‌های بخار جیوه، پرتو فرابنفش آزاد می‌کنند. با برخورد پرتو فرابنفش به لایه فسفر که سطح درون لامپ را پوشانده، فسفر می‌درخشد و نور تقریباً سفید تولید می‌کند. اما به دلیل نیاز به مدار راه‌انداز و همچنین سمی‌بودن مواد درون لامپ، و ضرر رساندن به طبیعت و جانوران در صورت شکستن حباب لامپ، این لامپ در صنعت و مصارف دیگر کم کم کنار گذاشته شد.

لامپ مهتابی

لامپ‌های مهتابی اولیه با حضور در خانه‌های مردم اولین بار حرف از مصرف پایین‌تر انرژی را مطرح کردند. تازگی نور سفید و مطلوبیت آن در ترکیب با نور زرد کلاسیک موجود در خانه‌های ایرانی باعث شد خیلی سریع مهتابی‌ها جای خودشان را در خانه مردم پیدا کنند. از حضور اولین مهتابی چند سال گذشت تا نوبت به نوع جدیدی از این خانواده روشنایی برسد. لامپ‌های CFL PLL که در میان عامه مردم با نام‌های «مهتابی دو تکه» یا «مهتابی کم‌مصرف» نیز شناخته می‌شدند از نظر ساختار طرز کار کاملا شبیه به لامپ‌های کم‌ مصرف بودند. دیگر برای روشن شدن نیازی به استارت نداشتند و نسبت به لامپ‌های مهتابی قبلی مصرف کمتری نیز داشتند. این لامپ‌ها نیز با سرعت راه خود را در بازار پیدا کردند و دیگر کمتر کسی بود که قصد نصب روشنایی مهتابی جدید داشت و سراغ مدل‌های قدیمی لامپ‌های مهتابی می‌رفت.

لامپ مهتابی LED

با کاهش قیمت و به دنبال آن گسترش استفاده از روشنایی ال‌ای‌دی، این نوع از روشنایی در شکل و قالب‌های گونانون به بازار راه پیدا کرد. از روشنایی ال‌ای‌دی برای تولید جایگزین لامپ‌های CFL PLL و لامپ‌های مهتابی استفاده شد و نتیجه این تلاش‌ها تولید لامپ‌های ال‌ای‌دی جایگزین FPL و جایگزین فلوئورسنت مهتابی بود. لامپ‌های مهتابی LED با حفظ شکل ظاهری لامپ‌های مهتابی قدیمی و CFL PLL، ساختارشان از نوع ال‌ای‌دی است.

لامپ‌ جایگزین FPL یا همان به قول معروف «مهتابی LED» برای روشن شدن نیازی به استارتر ندارد و با استفاده از درایور توکار عمل می‌کند؛ تنها کافیست که این روشنایی را به برق شهری متصل کنید. این لامپ‌ها بهترین جایگزین برای استفاده‌های روزمره و رایج روشنایی هستند و با مصرف اندکی (۱۷ وات) نقش به سزایی در کاهش هزینه‌های روشنایی دارند. همچنین طول عمر این نوع روشنایی تا ۳ برابر بیشتر از لامپ‌های مهتابی قدیمی است که این خود نوعی صرفه‌جویی در هزینه محسوب می‌شود.

مهتابی LED کیفیت نور بسیار بالایی دارد. شاخص نمود رنگ (CRI) این نوع روشنایی نسبت به لامپ‌های فلوئورسنت بسیار بالاتر است. همچنین سه رنگ نور آفتابی، طبیعی و مهتابی دست مصرف کننده را برای انتخاب دمای رنگ مطلوب خود باز می‌گذارد.

۸ نکته درباره چراغ‌های ال‌ای‌دی

1. ال‌ای‌دی‌ (LED) مخفف Light Emitting Diod به معنای دیود نورده است که ساختار آن از عناصر نیمه‌رسانایی تشکیل شده است که انرژی الکتریکی را به نور تبدیل می‌کنند. به دلیل استفاده از همین نیمه‌رساناها است که یک چراغ ال‌ای‌دی‌ از نظر مصرف انرژی تا ۱۰ برابر به صرفه‌تر از روشنایی‌های قدیمی رشته‌ای است.
2. لامپ‌های LED تولید شده توسط اکووات تا ۴۰۰۰۰ ساعت عمر مفید دارند، یعنی ۴۰ برابر لامپ‌های رشته‌ای. حالا شاید برای شما سوال باشد که طول عمر مفید یعنی چه؟ یعنی یک لامپ ال ای دی می‌تواند ۴۰۰۰۰ ساعت پیاپی روشن باشد، مدت زمانی حدود ۵ سال.
3. لامپ‌های ال‌ای‌دی‌ تولید گرمای بسیار کمی دارند. این موضوع نیز ناشی از مصرف بهینه انرژی است.
4. بازه مصرف روشنایی ال‌ای‌دی‌ بسیار بسیار گسترده است؛ از چراغ‌های راهنمایی رانندگی گرفته تا فلاش دوربین‌های تلفن‌همراه، همه و همه روشنایی خود را از ال ای دی می‌گیرند. روشنایی‌های ال‌ای‌دی را به دلیل خصوصیت‌های منحصر به فرد تکنولوژی ال‌ای‌دی‌ می‌توان به راحتی در سایزهای متفاوت تولید کرد. نگه‌داری ساده، مقاومت در برابر شکستگی، و امکان متمرکز کردن نور، از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد چراغ‌های ال‌ای‌دی‌ است.
5. ال‌ای‌دی‌ها جیوه ندارند. تحقیقات جدید هم نشان داده است که ال‌ای‌دی‌ها به نسبت لامپ‌های حبابی کمتر محیط زیست را مورد آسیب قرار می‌دهند. با ادامه گسترش استفاده از لامپ‌های ال‌ای‌دی‌ و همچنین پیشرفت این صنعت، پیش بینی می‌شود به زودی لامپ‌های ال‌ای‌دی‌ جای چراغ‌های فلورسنت رایج (لامپ‌های کم مصرف و مهتابی‌ها) را نیز بگیرند.
6. وزارت انرژی امریکا در سال ۲۰۰۰ واحد تحقیق و توسعه روشنایی‌های حالت جامد (استفاده از نیمه‌رساناها) را تاسیس کرد و از آن زمان تا به امروز بیش از ۵۸ دست‌آورد (اختراع و نوآوری) مرتبط این زمینه ثبت شده است. سال گذشته وزارت انرژی امریکا اعلام کرد که در حال کار بر روی ۵ پروژه جدید است که در صورت نهایی شدن، میزان مصرف انرژی و هزینه نهایی لامپ‌های ال‌ای‌دی‌ با استفاده از پروسه‌های جدید تولید بسیار کاهش خواهند یافت.
7. از سال ۱۹۶۲ که نیک هولونیاک اولین چراغ ال‌ای‌دی‌ جهان را اختراع کرد، تکنولوژی روشنایی ال‌ای‌دی‌ با سرعت چشم‌گیری پیشرفت کرده و هزینه‌های تولید محصولات مرتبط به آن به طرز شگفت انگیزی کاهش پیدا کرده است. تنها بین سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ قیمت‌ لامپ‌های ال‌ای‌دی‌ حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است و فروش این لامپ‌ها در این دوره ۲۲ درصد افزایش داشته است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ سهم لامپ‌های ال‌ای‌دی‌ از روشنایی جهان به ۷۵ درصد برسد.
8. در سال ۲۰۱۲ حدود  ۴۹ میلیون روشنایی و چراغ ال‌ای‌دی‌ در امریکا به فروش رسیده است که این ۴۹ میلیون چراغ چیزی حدود ۶۷۵ میلیون دلار سالیانه هزینه‌های روشنایی را کاهش می‌دهند. با گرایش عمومی به سمت روشنایی ال‌ای‌دی‌، پیش بینی می‌شود طی دو دهه آینده ۲۵۰ میلیارد دلار در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود. این میزان از صرفه جویی به معنای بهبود ۵۰٪ راندمان مصرف انرژی در زمینه روشنایی و جلوگیری از انتشار ۱۸۰۰ تن گاز گلخانه‌ای است.

این موارد مهم‌ترین نکات مربوط به مهتابی LED جایگزین مناسب لامپ‌های فلورسنت به شمار می‌روند. بهترین راه برای آگاهی از آخرین اخبار، متدها و شیوه‌های روشنایی و نورپردازی، مطالعه مجله اکووات است که اطلاعات مرتبط با روشنایی و نورپردازی شما را به روز نگاه می‌دارد.

امیدواریم این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد.  این مقاله توسط تیم تحریریه اکووات تهیه شده است. اگر از خواندن این مقاله راضی بودید، خواندن آن را به دوستانتان نیز پیشنهاد کنید. همچنین می‌توانید سوالات خودتان را در قسمت کامنت با ما مطرح کنید.

با اکووات همراه باشید.