چراغ توکار یا روکار؟ کدام را بخریم؟
امروزه تفاوت شیوه نصب چراغهای توکار و روکار بر کسی پوشیده نیست، با این حال ممکن است انتخاب چراغ توکار یا روکار در بسیاری از مواقع به چالشی بزرگ تبدیل شود. در این مقاله به تفاوت‌های چراغهای توکار و روکار پرداخته شده است تا بتوان با مقایسه این دو، چراغ موردنیاز خود را انتخاب نمود.
کدام را بخریم؟توکار یا روکار؟
همانطور که می‌دانید، انتخاب چراغ توکار یا روکار مناسب فضای شما، بسته به عوامل مختلفی است. عواملی چون محدودیت فضا برای قرارگیری چراغ، در نظر گرفته‌شدن فضای خالی برای چراغ از قبل، انتخاب بین دیده شدن زیبایی ادوات روشنایی و یا استفاده از مزیت‌های مخفی بودن آن، توانایی یا عدم توانایی در تغییر ساختار و بافت سقف و هزینه تمام‌شده اجرا، عوامل تعیین‌کننده در انتخاب بین توکار یا روکار بودن چراغ مناسب شماست. به همین دلیل در ادامه به بررسی هر دسته از این چراغ‌ها، انواع چراغهای مربوط به هر دسته و ویژگی‌های هر یک پرداخته شده‌است.
چراغ روکار
چراغهای روکار دهه‌هاست که در طراحی مکان‌های مختلف استفاده می‌شوند زیرا تقریبا در هر مکانی بدون نیاز به تغییر ساختمان سقف، قابل نصب بوده و در اشکال و اندازه‌های متنوع موجودند. در این چراغ‌ها به دلیل نمایان بودن ساختار بدنه، طراحی ظاهر محصول، رنگ و جلوه متریال به کار گرفته شده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در ادامه به طور خلاصه به چند نمونه از چراغهای روکار اشاره شده است.
انواع چراغهای روکار:
- چراغ آویز: چراغ‌آویز توسط سیم، زنجیر و یا میله فلزی از سقف معلق میشود. چراغ آویز غالبا مقرون به صرفه‌تر و کم حجم‌تر از لوسترهاست؛ به همین علت به یک انتخاب محبوب در میان معماران تبدیل شده است.
- چراغهای سقفی: چراغهای سقفی را میتوان به صورت توکار و یا نیمه توکار نصب کرد. یک چراغ سقفی نصب شده توکار هیچ فاصله‌ای بین سقف و چراغ ندارد ولی در چراغهای نیمه توکار فاصله کمی بین سقف و چراغ وجود دارد که آن‌را شبیه به چراغ‌آویز می‌کند، بدون اینکه آویزان باشد. هر دو نوع این چراغ‌ها برای نورپردازی مناسب هستند و در مواردی که سقف کم ارتفاع است بسیار کاربردی‌اند چراکه فضای زیادی را اشغال نمی‌کنند.
- چراغهای دیواری: این نوع چراغ که گاهی به عنوان دیوارکوب نیز خوانده میشود بر روی دیوار نصب میشود و می‌تواند نور را به سمت بالا، پایین و یا به صورت غیرمتمرکز بتاباند. امروزه چراغهای دیواری به طور معمول برای روشنایی بیرونی به کار گرفته می‌شوند.
- چراغهای ریلی: این نوع از نور پردازی طوری طراحی شده‌است که برای هر چراغ به سیم‌کشی جدا نیاز نیست؛ همه چراغ‌ها در یک مسیر قرار می‌گیرند و انرژی را از سیم‌کشی درون ریل می‌گیرند. چراغهای ریلی می‌توانند وظیفه روشنایی عمومی و یا متمرکز را داشته باشند. چراغهای ریلی را میتوان روی سقف یا دیوار نصب کرد.
چراغ توکار
از چراغ توکار اغلب در تامین روشنایی عمومی استفاده میشود. چراغهای توکار همانند دیگر چراغهای ال‌ای‌دی می‌توانند از مزیت دیمرپذیربودن برخوردار باشند. قطر برش‌های متفاوت و زاویه تابش‌های مختلف دامنه استفاده از چراغ توکار را گسترده‌تر از دیگر ادوات روشنایی ال‌ای‌دی کرده است. اگر در ساخت خانه شما بهترین نقشه و با کیفیت‌ترین متریال به کار رفته باشد با این‌حال نورپردازی نامناسب می‌تواند آن را به یک ساختمان معمولی بدل نماید؛ همچنین استفاده نابجا از آن‌ها سقف خانه را مانند پنیر پر از سوراخ نموده و در آخر نور ضعیف و ناموزونی به اتاق‌های خانه شما می‌دهد. چراغهای توکار ابزارهای کاربردی هستند که در بسیاری از موارد به خوبی اجرا نشده‌اند. هدف چراغهای توکار گذشته از رؤیت اجسام، اضافه نمودن زیبایی و جلوه بیشتر به محیط شماست. البته نورپردازی اصولی دارای لایه‌بندی بوده. چراغهای توکار در کنار لوستر، آویز، دیوارکوب، آباژور و… باعث ایجاد تعادل می‌شوند و حس دل‌پذیری به فضا می‌دهند. چراغهای توکار در خانه‌ها و فروشگاه‌های مدرن با سقف کاذب بسیار پرکاربرد هستند اما در فضاهای قدیمی نیز میتوان از آن‌ها بهره برد.
برای انتخاب چراغ توکار مناسب به چه فاکتورهایی باید توجه کنیم؟
- ارتفاع سقف
ارتفاع سقف فاکتور تاثیرگذاری در انتخاب نوع چراغ توکار است. هر چه ارتفاع سقف بیشتر باشد، روشنایی شما از آیتمی که می‌خواهید آن را روشن کنید دورتر میشود و به این ترتیب نیاز به شدت نور بیشتری داریم. در چنین شرایطی زاویه تابش‌های کوچکتر (۴۰ و ۲۰ درجه) نور را با تمرکز بیشتری منتشر می‌کنند و زوایای تابش بزرگتر (۱۲۰ درجه در چراغ توکار ۳۵ وات) تابش نور وسیع‌تری دارند، در نتیجه شدت تابش به نسبت سطح کمتر خواهد بود.
- کاربری روشنایی
تاثیر ارتفاع سقف زمانی برای ما قابل درک‌تر میشود که بخواهیم از چراغ برای کاربری خاصی استفاده کنیم. زمانی که بخواهیم به صورت متمرکز و مشخص یک نقطه را روشن کنیم مثلا یک ویترین یا میز نیاز به زاویه‌ی تابش کوچکتری داریم.
موضوع دیگری که در این قابل توجه است، محل قرارگیری چراغ توکار به نسبت آیتمی است که می‌خواهید آن را روشن کنید.
- میزان نور موردنیاز
برای تامین میزان نور مورد نیازتان میبایست علاوه بر میزان روشنایی و کیفیت نور مد نظر، توجیهات اقتصادی را نیز درنظر داشته باشید. تصویر زیر به خوبی در این باره توضیح می‌دهد.
مشاهده کردید که برای رسیدن به یک میزان روشنایی یکسان (۴٪ اختلاف قابل چشم‌پوشی است) میتوان از دو شیوه نورپردازی استفاده کرد. ۶ عدد چراغ توکار با توان مشخص با زاویه ۱۲۰ درجه یا ۳ عدد چراغ توکار با همان توان مشخص و زاویه تابش ۴۰ درجه. نکته مهم در این رابطه جای‌گذاری و چیدمان صحیح چراغ‌هاست. در رابطه با چیدمان چراغ‌ها بایستی مناسب‌ترین چیدمان که در واقع به صرفه‌ترین از نظر اقتصادی نیز هست را انتخاب کرد. پیش از نهایی شدن خرید میبایست با کارشناسان و طراحان روشنایی مشورت کرده و به طور دقیق از خصوصیات روشنایی فضای مد نظر خود آگاه شوید.
چراغ فکی، چراغ توکار مناسب برای همه نیازهای شما
چراغ فکی نوعی چراغ توکار است که شما می‌توانید با چرخاندن چراغ در دو جهت، نور آن را به هر نقطه‌ای که بخواهید بتابانید. چراغهای فکی با دارا بودن قابلیت چرخش ۱۸۰درجه ای به همراه قابلیت خارج شدن سیلندر تابش از قاب و تغییر زاویه تابش تا ۹۰ درجه، دست شما را در ایجاد تغییرات آتی باز می‌گذارند. اگر امکان استفاده از چراغ ریلی را در محیط خود ندارید و محدود به استفاده از چراغهای توکار هستید، چراغ فکی گزینه جذابی برای رفع نیازهای روشنایی و نورپردازی شما به نظر می‌رسد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نورپردازی مکان‌های تجاری و گالری‌ها، انعطاف پذیری سیستم روشناییست؛ به این معنا که با تغییر فصل و تغییر اقلام داخل فروشگاه بتوان نور را به شکل مناسب به چیدمان جدید تاباند. چراغهای فکی در حالت تمام جمع شده می‌توانند نور عمومی محیط را تامین نمایند و یا بر روی محصول تابانده شوند. چراغ فکی اکووات برای گالری‌های هنری و نمایشگاه آثاری چون نقاشی و مجسمه یک ویژگی بسیار مهم دارد. با نصب چراغ فکی در فاصله ۴۰ الی ۷۰ سانتیمتری از دیوار علاوه بر ایجاد نور مناسب بر روی اثر، خیرگی نیز محدود میشود.
نکات مربوط در نصب و استفاده از چراغهای توکار:
- نور چراغهای توکار را به دیوار بتابانید نه به زمین
این نکته در استفاده از وال‌واشر و چراغهای توکار مشترک است. چراغهای توکار با پخش نور باز را در فاصله ۴۰ الی ۶۰ سانتیمتری دیوار قرار دهید (بسته به ارتفاع سقف) و نور آن‌ها را به سمت دیوار بتابانید. هنگامی‌که نور از یک دیوار عمودی به سمت اتاق بازتابش پیدا می‌کند، توجه بیشتر به دیوار جلب میشود تا خود لامپ.
- چراغهای اسپات (نقطه‌ای) و اجسام
به‌جای آن‌که نور را در کل فضا یکدست پخش نمایید، با استفاده از تعدادی نور نقطه‌ای (دارای پخش نور متمرکز) به چشمان بیننده جهت‌دهی کنید. چراغهای نقطه‌ای نور را به‌صورت متمرکز پرتاب می‌نمایند و توجه شما را به آن نقطه جلب می‌نمایند. یک شلف با یک گلدان یا یک عنصر دکوراتیو در زیر چنین نوری به‌خوبی جلوه پیدا می‌کند و از بقیه فضا جدا میشود. همچنین کاربرد چراغهای اسپات در بالای روشویی یا وان حمام باعث درخشش و القای حس پاکیزگی می‌گردد.
- رنگ و جنس بدنه قاب‌های توکار را به درستی انتخاب نمایید
زیبایی در جزئیات قرار دارد. قاب‌های دارای رنگ متالیک بر روی سقف‌های چوبی زیبا‌تر به نظر می‌آیند. همچنین قاب‌های سفید با رنگ مات بر روی سقف‌های سفید به‌صورت یکپارچه در می‌آیند. قاب‌های مربع و مستطیل شکل در معماری نظم و استحکام القاء می‌نمایند و قاب‌های چند خانه امکان تابش نور چندوجهی را فراهم می‌کنند. در بازار قاب‌هایی وجود دارند که بخشی از آن‌ها در زمان گچ‌کاری در سقف قرار می‌گیرد و چراغ کاملاً با سقف یکپارچه می‌گردد.
- دمای رنگ نور لامپ‌ها را بررسی کنید (رنگ‌های گرم‌تر برای خانه مناسب‌تر است)
نور لامپ‌های مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. نور لامپ‌های هالوژنی یکی از کامل‌ترین طیف‌های رنگ نور است؛ تولیدکنندگان برتر LED مدل‌هایی دارند که بیش از ۹۵ درصد با طیف استاندارد تطابق دارد. با این‌حال در هنگام خرید حتماً رنگ روشن شده لامپ را ببینید و سپس اقدام به خرید نمایید. برای خانه از نورهای گرم (۲۸۰۰ تا ۳۱۰۰ کلوین) استفاده نمایید اما به این نکته توجه داشته باشید که برخی برندهای اقتصادی لامپ LED رنگ نور یکپارچه ندارند و دو لامپ در کنار یکدیگر رنگ متفاوت دارند؛ این نقصان در هیچ یک از روش‌های نورپردازی مورد قبول نمی‌باشد.
- از دیمر در همه جای خانه استفاده نمایید.
اگر هیچ‌کدام از توصیه‌های فوق را در نظر نمی‌گیرید، از دیمر در اتاق‌های خانه استفاده نمایید. توانایی تنظیم شدت نور در هر زمان از روز یک موضوع با اهمیت است. دلیل قرار دادن دیمر در اتاق خواب، بالای میز ناهارخوری و در نشیمن خصوصی برای همگان واضح است ولی بسیاری از معماران دیمر را برای دستشویی نیز توصیه می‌نمایند. دیمر داخل سرویس حمام برای زمان ریلکس کردن در وان آب گرم کاربرد دارد. همچنین دیمر عمر لامپ را افزایش می‌دهد و از هزینه برق می‌کاهد. در نهایت بسیاری از نکات فوق در رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌ها نیز کاربرد دارد؛ رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌ها همگی سعی در ایجاد فضای خانگی دارند و بسیاری از نکات طراحی بین خانه‌ها و رستوران‌های محلی مشترک است.
این موارد مهم‌ترین نکات مربوط به چراغ توکار یا روکار به شمار می‌روند. بهترین راه برای آگاهی از آخرین اخبار، متدها و شیوه‌های روشنایی و نورپردازی، مطالعه مجله اکووات است که اطلاعات مرتبط با روشنایی و نورپردازی شما را به روز نگاه می‌دارد.
امیدواریم این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. این مقاله توسط تیم تحریریه اکووات تهیه شده است. اگر از خواندن این مقاله راضی بودید، خواندن آن را به دوستانتان نیز پیشنهاد کنید. همچنین می‌توانید سوالات خودتان را در قسمت کامنت با ما مطرح کنید.
با اکووات همراه باشید.
دیدگاهتان را بنویسید