نورپردازی مدرن داخلی

طراحان و معماران امروزی به خوبی اهمیت نقش نورپردازی داخلی را در همه فضاهای مسکونی درک کرده‌اند. روشنایی و نورپردازی داخلی مدرن نقشی کلیدی در ایجاد حال و هوای مناسب در محیط خانه و بهبود تجربه زندگی افراد بازی می‌کند. طراحان داخلی با استفاده از انواع چراغ و روشنایی های مختلف در تلاش‌اند تا تمامی نیازهایی که در رابطه با نورپردازی داخلی را برطرف کنند. این مقاله در رابطه با شیوه‌های نورپردازی داخلی مدرن و نکات مرتبط با آن نوشته شده است.

نورپردازی داخلی فضاهای مسکونی با استفاده از شیوه‌های مختلف نورپردازی و بازارهای مختلف به دنبال دست‌یابی به میزان نور بهینه برای هر کدام از اتاق‌ها و فضاهای خانه است. مهم‌ترین موضوع در این رابطه درک این موضوع است که کدام چراغ و کدام شیوه روشنایی را باید در کدام یک از فضاهای خانه استفاده کرد تا بهترین نتیجه و بهترین تجربه را از آن بدست آوریم.

روشنایی و نورپردازی دو جنبه‌ی بسیار مهم علم نور هستند که تاثیر بسیاری در مطلوبیت روشنایی جنبه مهندسی علم نور است و با وجود شباهت‌های بنیادین، تفاوت نورپردازی و روشنایی غیر قابل چشم پوشی است. اصولاً روشنایی در جایی بکار می رود که استاندارد های اولیه برای دیدن و برخورد نکردن با اجسام مد نظر است.برای رسیدن به این هدف جایابی چراغ‌ها با محاسبات مشخص می‌گردند و سایه‌ها تا حد قابل قبولی کنترل می‌شوند. به‌عنوان مثال جاده‌ها نیازمند روشنایی خاصی هستند (حداقل لوکس برای رانندگی ایمن در شب) همچنین در یک دفتر کار برای به‌دست آمدن حداکثر بازدهی بایستی درخشندگی به میزان مشخصی محدود شود تا خیرگی برای کارکنان به‌وجود نیاید.

کلیه نیازهای روشنایی به پارامترهایی برمی‌گردد که عموماً توسط استاندارد های مختلف اندازه‌گیری و مشخص گردیده‌اند. توان مصرفی و سایر پارامترهای الکتریکی نظیر ضریب توان، بازدهی و درجه حفاظت (IP) نیز عموماً جزو حیطه روشنایی، قرار می‌گیرند.

نورپردازی جنبه هنر و معماری نور می‌باشد. نورپردازی زمانی معنا دارد که از لحاظ روشنایی، حداقل‌ها رعایت شده و طراح قصد برجسته نمودن بخشی از صحنه را دارد. اینجاست که اکثر پارامترهای به‌کار رفته در این مبحث جنبه کیفی و زیبایی شناختی دارند.

در ابتدا توصیه می‌کنیم اگر با اصول نورپردازی و انواع مختلف آن آشنایی ندارید مقاله “نورپردازی و انواع آن” را مطالعه نمایید.

برای بعضی از بخش‌های خاص خانه ممکن است بخواهید از بعضی چراغ‌ها یا لوسترهای بزرگ استفاده بکنید. فراموش نکنید هدف نهایی شما در پیاده سازی روشنایی رضایت و حس مثبتی است که شما از نورپردازی منزلتان قرار است دریافت کنید. چراغ‌ها و لوسترهای بزرگ جلب توجه می‌کنند و بیشتر از اینکه نقش روشنایی داشته باشند، به مرکز ثقل فضا تبدیل می‌شوند. چراغ‌های آویز و لوسترهای بزرگ می‌توانند در آشپزخانه‌ها، بالای میز ناهارخوری، فضای هال خانه و همچنین گذرگاه‌های داخلی منزل مورد استفاده قرار گیرد.

طی چند سال اخیر قیمت لامپ و چراغ‌های ال‌ای‌دی افت قابل توجهی داشته است. چراغ‌های ال‌ای‌دی با توجه به مصرف کم و کیفیت نور بالایی که دارند به جایگزین‌های اصلی چراغ‌های رشته‌ای و کم مصرف تبدیل شده‌اند. استفاده از لامپ و چراغ ال‌ای‌دی در تامین روشنایی و نورپردازی منزل از لحاظ اقتصادی و بهبود کیفیت روشنایی صرفه دارد. شاید در گذشته به علت قیمت بالای چراغ‌های ال‌ای‌دی امکان تبدیل یک‌باره همه چراغ و لامپ های خانه به این نوع مدرن از روشنایی وجود نداشت اما امروزه و با کاهش قیمتی که روز به روز ادامه دارد، این امکان برای مصرف کنندگان مهیا شده است.

استفاده از لامپ و چراغ‌های ال‌ای‌دی برای تامین نورپردازی عمومی خانه بسیار توصیه می‌شود. امکان نصب دیمر، کنترل هوشمند و مصرف انرژی پایین این چراغ‌ها باعث می‌شود تا تکنولوژی ال‌ای‌دی به صدر جدول کاندیداهای استفاده به عنوان روشنایی عمومی منتقل شود. چراغ‌های توکار ضد خیرگی و پنل‌های ال‌ای‌دی، با ارائه نور یکدست و ملایم فضای خانه شما را نسبت به قبل کاملا تغییر می‌دهند.

انواع لامپ و چراغ های ال‌ای‌دی تزیینی جدید نیز به بازار عرضه شده‌اند که به خوبی می‌توانند نیازهای شما را به یک روشنایی زیبا و با کیفیت پاسخ دهند. برای مثال لامپ های ادیسونی با ظاهر قدیمی خود بهترین انتخاب برای ایجاد حال و هوای قدیمی (retro) در فضای خانه دارند. همچنین نور گرم این نوع لامپ ها فضای خانه را گرم‌تر کرده و شما علاوه بر زیبایی، از آرامشی که نور این چراغ ها با خود به همراه دارند نیز لذت خواهید برد.

باید یادآوری کنیم که همان شیوه نورپردازی‌ای که می‌خواهید را پیاده کنید. هیچ فشاری نسبت به انتخاب سبک یا نوع خاصی از چراغ را قبول نکنید. بهترین نوع نورپردازی و روشنایی آن چیزی است که شما به عنوان کاربر نهایی آن را دوست داشته باشید. این موضوع بسیار بالاتر و مهم‌تر از مد روز است. مد روز باید به شما ایده و راهنمایی بدهد و دست شما در آنچه که می‌خواهید با نورپردازی خانه‌تان بکنید باز است. محیط خانه‌تان را آن طور که دوست دارید طراحی ولی نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که در این مورد حتما با یک متخصص مشورت کنید و توصیه‌های متخصصین روشنایی و طراحی داخلی را حتما جدی بگیرید.

نورپردازی مناسب با حال و هوا، قسمتی از نورپردازی مدرن است که به منظور ایجاد حالت یا حس و حالی گذرا در ذهن انجام می‌شود. تحقیقات زیادی تا به حال در رابطه با تاثیر رنگ نور و شدت آن بر روی عملکرد بدن انسان انجام شده است و شرح کامل این ماجرا را می‌توانید در مقاله «دمای رنگ نور چه تاثیری بر انسان دارد؟» مطالعه کنید. دانشمندان در تحقیق دیگری با مطالعه تغییرات رفتاری ۹۶ نفر داوطلب ۱۸ تا ۵۵ ساله، از ارتباط نحوه نورپردازی با میزان هوشیاری، حال و هوا (مود) و عملکرد ذهنی آن‌ها، پردا برداشتند. شاید مهمترین نتیجه این تحقیق عملکرد متفاوت مغز زنان با مردان در برخورد با مسائل و توانایی حل مسئله بود که زنان در نورهای خنک‌تر و مردان در نورهای گرم‌تر، عملکرد بهتری از خود به نمایش می‌گذاشتند.

نورپردازی مناسب می‌تواند یک گوشه به هم ریخته نشیمن شما را به محلی مناسب برای استراحت و مطالعه، یا مغاز دلگیرتان را به فروشگاهی جذاب و پر از انرژی تبدیل کند. تا وقتی تاثیر نورپردازی را به صورت ملموس درک نکرده باشید، باور این موضوع برایتان ممکن است باشد اما واقعیت این است که با یک نگرش صحیح، حال و هوای یک اتاق یا هر فضایی مثل فروشگاه را می‌توان به طور کل تغییر داد. در ادامه با ۴ سبک شناخته شده تر از روشنایی که هر کدام حال و هوای خاص خود را به همراه دارند را برایتان توضیح می‌دهیم.

تصور کنید در یک جنگل انبوه و ساکت در حال حرکت هستید و ناگهان به محوطه‌ای می‌رسید که نور خورشید از لابه‌لای درختان محدوده‌ای کوچک را روشن کرده است. به نظر می‌رسد اینجا بهترین جا برای مطالعه است. این همان چیزی است که ما در نورپردازی مناسب تمرکز و کارهای ذهنی به دنبال آن هستیم؛ نور مستقیم و خفیفی که محدوده‌ای را در یک فضای تاریک‌تر روشن کرده است و حواس شما را تنها معطوف به چند مورد مشخص می‌کند.

اگر صاحب کافه یا رستوران هستید می‌توانید یک یا چند میز خود را در چنین شرایطی قرار دهید تا کسانی که قصد دارند به دور از هیاهوی شهری کتابی مطالعه کنند، جایی در مغازه شما برای خودشان پیدا کنند. برای ایجاد حال و هوای مناسب در نورپردازی فروشگاه‌هایی مثل بوتیک‌ها می‌توانید با روشن‌تر کردن فضاهای خاص، حواس مشتری را به سمت محصول مورد نظر پرت کنید.

کنار زدن پرده‌ها، باز کردن پنجره و ورود نور خورشید به داخل فضای خانه یا فروشگاه؛ نتیجه؟ فضایی آرامبخش و تاثیرگذار. بهترین طراح نورپردازی در جهان طبیعت است و روشن کردن فروشگاه یا خانه با استفاده از نور خورشید در واقع استفاده از هنر طبیعت در نورپردازی است. استفاده از نور با دمای رنگ طبیعی در اتاق‌ها هم می‌تواند تاثیر مشابه‌ای بگذارد. فروشگاه هایی که پنجره‌های وسیع و پهن دارند، به بهترین منبع نور موجود در طبیعت دسترسی دارند و بهتر است که این فرصت استفاده از نور با کیفیت و رایگان را از دست ندهند.

تصور کنید در زمان غروب کنار یک دریاچه نشسته‌اید و غروب خورشید را نظاره‌گر هستید، آسمان نور ملایمی بر همه چیز می‌تابد و روز رو به سمت پایان می‌رود. نوری که در این محیط است همان تابش آرامش بخش و ملایم مدنظر ماست، نوری نه چندان روشن و گرم که باعث می‌شود پیچیدگی‌های ذهنی‌تان و دغدغه‌های فکری‌تان برطرف شود. اگر می‌خواهید حال و هوایی آرامش بخش به محیط کار یا منزل خودتان ببخشید، ما استفاده از دیمر و چراغ‌هایی با دمای رنگ گرم را به شما توصیه می‌کنیم

یک روز گرم و درخشان با آسمانی که تا چشم کار می‌کند آبی است را تصور کنید. به این می‌گویند نور درخشان و انرژی بخش: نور جذاب و درخشانی که همه جا را روشن می‌کند. فرقی نمی‌کند که بخواهید آشپزخانه‌تان را برای مهمانی آماده کنید یا فروشگاه لوازم ورزشی‌تان را در میان فروشگاه‌های دیگر برجسته کنید، این مدل نورپردازی به درد شما می‌خورد. استفاده از چراغ‌های توکار و چراغ‌های ریلی برای رسیدن به چنین حال و هوایی توصیه می‌شود. نور درخشان یک فروشگاه باعث القای حس جوانی و افزایش جذابیت آن فروشگاه برای مشتریان و رهگذران است.

به راحتی می‌توانید تمامی این ۴ شیوه نورپردازی را به وسیله چند چراغ، روشنایی‌های تزیینی و چند دیمر در اختیار داشته باشید تا هر وقت که احساس نیاز کردید یک کدام از آن‌ها را مورد استفاده قرار دهید. برای هر فضایی در فروشگاه شما یک شیوه نورپردازی صحیح وجود دارد و کافی است که شما طریقه ایجاد حال و هوای مناسب در نورپردازی فروشگاه خانه خودتان را پیدا کنید.

شما می‌توانید از چراغ‌های ال‌ای‌دی برای تزئین اتاق نشیمن، آشپزخانه، اتاق خواب، غذاخوری و بسیاری از بخش‌های دیگر از محیط زندگی خود استفاده کنید. اما اتاق‌های مختلف خانه شما با توجه به نوع فعالیت و کاربرد این محیط‌ها دارای نیازهای مختلف نورپردازی است. در اینجا سعی بر این داریم تا شما نکات موثری راجع به روشنایی فضاهای داخلی شامل جانمایی منابع نوری، طرح‌بندی و فاصله با اشیاء در بخش‌های مختلف خانه‌تان بیاموزید. این نکات می‌تواند به طراحان داخلی و دکوراتورها کمک کند تا به طور موثر طرح‌های نورپردازی مسکونی را طراحی کنند. با توجه به تجسم خلاق خود و مشاوره ما، می‌توانید روح تازه‌ای در زندگی خود بدمید.

اتاق پذیرایی

از اتاق پذیرایی یا نشیمن بیشتر از بخش‌های دیگر خانه استفاده می‌شود. این محل اصلی است که تعداد بیشتری از مردم از هر جای دیگر خانه جمع می‌شوند. چراغ LED باید برای ایجاد نور محیط اطراف استفاده شود. طراح همچنین باید در این شرایط، چراغ‌های با قابلیت تنظیم شدت نور دیمردار (dimmable) را در نظر بگیرد. و البته هرنوع سایه‌ی زننده یا قوی باید حذف گردد.

برای نورپردازی اتاق پذیرایی، چراغ‌های خطی و چراغ‌های ریلی از بهترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند. چراغ خطی با طراحی مدرن و یکنواختی نوری که ایجاد می‌کند، فضایی آرام و دلنشین می‌سازد و جلوه‌ای شیک و مینیمال به دکوراسیون می‌بخشد. در مقابل، چراغ ریلی به دلیل انعطاف‌پذیری بالا در تغییر زاویه و جهت نور، امکان نورپردازی متمرکز بر روی نقاط خاص مانند تابلوها، مبلمان یا دکوراسیون داخلی را فراهم می‌سازد. ترکیب این دو نوع چراغ می‌تواند تعادلی بی‌نظیر میان نورپردازی عمومی و نورپردازی تأکیدی ایجاد کرده و محیط پذیرایی را به فضایی گرم، زیبا و در عین حال کاربردی تبدیل کند.

چراغ ریلی با قابلیت تغییر زاویه و تمرکز نور، برای برجسته‌سازی بخش‌های خاص پذیرایی مانند تابلو یا مبلمان بسیار کاربردی و انعطاف‌پذیر است.

آشپزخانه

آشپزخانه باید به‌طور کامل با لامپ‌هایی با زاویه تابش باز جهت دید واضح برای انجام ساده‌تر کارها روشن شود. میز کار آشپزی و سینک باید روشنایی بیشتری داشته باشند. در آشپزخانه از نورپردازی موسوم به زیر کابینتی نیز می‌تواند استفاده گردد. از لامپ‌های نور مخفی می‌توان برای واضح کردن دید سطح آشپزخانه، قسمت گاز و همچنین اوپن استفاده نمود.

نهارخوری

اتاق ناهارخوری نیاز به روشنایی بیشتری بر روی محیط به خصوص میز دارد. چراغ‌های سقفی یا آویز برای آن مناسب هستند. این نوع طراحی، فضای ناهارخوری شما را زیبا و کاربردی می‌کند. البته باید اطمینان حاصل کنید که لامپ آویز را در ارتفاعی صحیح قرار می‌دهید.

اتاق‌ خواب‌ها

اتاق خواب به نور زیاد نیاز ندارد. شما می‌توانید از نورپردازی ملایمی برای برجسته کردن قاب عکس یا قطعات هنری مانند تابلو یا مجسمه‌ها استفاده کنید. این نورپردازی باید برای مطالعه و روشنایی مفید در کف اتاق در اتاق خواب مهیا شود. با استفاده از نوری ملایم و سبک می‌توان از خستگی چشم جلوگیری نمود.

حمام‌ها

حمام با هدف پاکیزگی بیشتر، نیاز به روشنایی بیشتری دارد. حمام‌های مدرن حتی گران‌تر از اتاق خواب‌ها هستند، بنابراین روشنایی خوبی باید برای زیبایی آن ارائه شود. نور در سقف مخفی و یا در دو طرف آینه می‌تواند گزینه خوبی باشد.

ورودی‌ها و راه‌پله‌ها

شما می‌توانید با استفاده از استراتژی‌های نورپردازی موثر، ورودی خانه را بیشتر مورد تاثیر قرار دهید. این ناحیه از خانه باید روشنایی متوسط داشته باشد. می‌توانید برای صرفه‌جویی در هزینه سقف کاذب از چراغ‌های با قابلیت نسب سطحی (روکار) استفاده نمایید.

قابل ذکر است که امروزه در تمامی فضاهای خانه مانند اتاق پذیرایی، اتاق نشیمن، اتاق خواب، آشپزخانه و … توجه بسیار زیادی به چراغ سفارشی شده است. و انواع اشکال آن (I شکل، L شکل، U شکل، S شکل، O شکل) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• فاصله چراغ از گوشه‌ها را رعایت کنید

لامپ LED هنگامی‌که در گوشه اتاق قرار می‌گیرد، موجب اتلاف شدید نور می‌شود. این نوع جانمایی برای لامپ نمی‌تواند به شما در صرفه‌جویی مصرف انرژی کمک کند. بنابراین، در صورت امکان از قرارگیری لامپ در گوشه اتاق خود اجتناب کنید. تصویر سمت راست نشان‌دهنده قرار گرفتن لامپ در مکان صحیح می‌باشد.

• دوری از قرارگیری لامپ در محدوده قطر پنکه‌های سقفی و یا آویزهای مختلف

هیچ لامپی نباید در محدوده چرخش پنکه‌های سقفی و یا آویزهای دیگر قرار بگیرد. این اتفاق باعث لرزش و سوسو زدن نور در کل اتاق خواهد شد و آن نورپردازی عملاً بی‌فایده خواهد بود. بنابراین، فاصله استاندارد بین لامپ و پنکه سقفی و یا آویزهای دیگر را اکیداً توصیه می‌کنیم.

• توزیع مناسب‌تر با تعداد لامپ‌های بیشتر

از تعداد لامپ‌های LED بیشتر با توان پایین‌تر به جای لامپ‌های کمتر با توان بالاتر استفاده کنید تا نور مورد نیاز خود را برآورده سازید. این عمل توزیع مناسب‌تر نور در تمام اتاق را به‌دنبال خواهد داشت. استفاده از فاصله مناسب بین لامپ‌های ال‌ای‌دی و به‌کارگیری توان مناسب، به شما کمک می‌کند تا نور مناسبی را دریافت کنید.

• ارتفاع سقف را در نظر بگیرید

همانطورکه ارتفاع سقف افزایش می‌یابد شما نیاز به لامپ ال‌ای‌دی قدرتمندتری جهت روشنایی مشابه دارید. پس باید در هنگام انتخاب منبع نور به ارتفاع سقف دقت نمایید.

• شاخص نمود رنگ یا CRI

در عین حال شاخص نمود رنگ یا CRI بالا معمولاً در نوع آفتابی و طبیعی ارائه می‌گردد.

محصولات اکووات با شاخص نمود رنگ بالاتر از ۹۵ و موجود در سه دمای رنگ آفتابی، طبیعی و مهتابی می‌باشند. پیشنهاد می‌کنیم از محصولات اکووات دیدن نمایید.

این موارد مهم‌ترین نکات مربوط به روشنایی و نورپردازی مدرن داخلی به شمار می‌روند. بهترین راه برای آگاهی از آخرین اخبار، متدها و شیوه‌های روشنایی و نورپردازی، مطالعه مجله اکووات است که اطلاعات مرتبط با روشنایی و نورپردازی شما را به روز نگاه می‌دارد.

امیدواریم این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد.  این مقاله توسط تیم تحریریه اکووات تهیه شده است. اگر از خواندن این مقاله راضی بودید، خواندن آن را به دوستانتان نیز پیشنهاد کنید. همچنین می‌توانید سوالات خودتان را در قسمت کامنت با ما مطرح کنید.

با اکووات همراه باشید.